Ο Καίσαρας Πρέπει να Πεθάνει

Ποιος: Σκηνοθέτες, ερασιτέχνες ηθοποιοί, φύλακες, κοινό

Τι; Επιλογή ηθοποιών και ανέβασμα παράστασης «Ιούλιος Καίσαρ» του Σέξπηρ

Πού; Ιταλικές φυλακές υψίστης ασφαλείας

Ασπρόμαυρη ταινία, διάρκεια 75 λεπτά.
Χρυσή Άρκτος, Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βερολίνου 2012

Οι Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι σκηνοθετούν θίασο από βαρυποινίτες φυλακισμένους που θα παρουσιάσουν το έργο τους σε προσκεκλημένο κοινό. Το έργο παίχτηκε στην πραγματικότητα. Η ταινία μας δείχνει κομμάτια από την έγκλειστη ζωή των ηθοποιών, καθώς και σκηνές από τις πρόβες και από την παράσταση.

Ίσως δείτε κάποιους να χαρακτηρίζουν την ταινία Ντοκιμαντέρ. Είναι κάτι περισσότερο: Ο Καίσαρ Πρέπει να Πεθάνει είναι μία ολοκληρωμένη καλλιτεχνική δημιουργία.

Η βία κυριαρχεί ως θέμα:

-         η βία των θεατρικών χαρακτήρων του έργου ΄

-         η βία των πραγματικών προσώπων στους οποίους αναφέρθηκε ο Σέξπηρ ΄

-         η βία που οδήγησε ανθρώπους ανάμεσα στα σίδερα ΄

-         η βία μέσα στις φυλακές.

Δεν πρόκειται για ταινία περιπέτειας. Οι Ταβιάνι μιλούν τόσο με αυτά που λέγονται, όσο με αυτά που δεν λέγονται. Η σιωπή δεν είναι άδεια. Ερωτήματα εγείρονται.

«…δεν πρέπει να μας λένε φυλακισμένους. Ταβανοσκόπους πρέπει να μας λένε.»

Σκέψεις ανθρώπου που έχει κοιτάξει επί πολλά χρόνια, ξαπλωμένος σ’ ένα ράντζο ή σε μια κουκέτα, το ταβάνι ενός κελιού.

Το ανέβασμα μιας παράστασης πρέπει να ήταν πολύ δημιουργική διέξοδος για τους φυλακισμένους. Όπως πληροφορούμαστε, δύο από τους ηθοποιούς συνέχισαν να καλλιεργούν καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα και παρουσίασαν κάποια δουλειά πάνω στο αντικείμενο. Τουλάχιστον ένας από αυτούς ήταν ελεύθερος, όταν προβλήθηκε η ταινία.

«…ίσως εδώ κάτσει μια γυναίκα.»

Ένας κρατούμενος-ηθοποιός στην, άδεια τώρα, αίθουσα όπου θα δοθεί η παράσταση. Κάθεται για λίγο στις σειρές των θεατών, χαϊδεύει σύντομα το κάθισμα μιας καρέκλας δίπλα του. Είναι, αν θυμάμαι καλά, η μοναδική αναφορά στο σεξ που γίνεται μέσα στην ταινία. Είναι έντονη ωστόσο.

Στις φυλακές κυριαρχεί η αντρική μυρωδιά. Ακόμα και στην τέχνη που κάνουν: ο Ιούλιος Καίσαρ, ο αιματοκυλισμός, η εξουσία, είναι αντρικό έργο και πάλι.

Η σκηνή της δολοφονίας του Καίσαρα ΄ η σκηνή του πλήθους που φωνάζει πίσω από τα κάγκελα, πότε επευφημώντας, πότε γιουχάροντας τον Βρούτο – θέατρο και πραγματικότητα συγχέονται στο σκηνικό των φυλακών.

Ο Καίσαρας έπρεπε να πεθάνει. Οι δολοφόνοι βρέθηκαν, η δουλειά έγινε. Όμως, από τι γλίτωσε η Ρώμη τελικά; Ο Βρούτος βρίσκεται αντιμέτωπος με τον Κάσσιο και η βία ξεσπάει επί σκηνής.

Αίθουσες: Νομίζω ότι το διάλειμμα καταστρέφει την παρακολούθηση της ταινίας.