Χριστούγεννα: Η Επικίνδυνη Ερώτηση των Ρωμαίων

Η Αθωότητα
(L'Innocence)
William-Adolphe Bouguereau

Μια φορά κι έναν καιρό, σε μια κοντινή χώρα της Ανατολής ζούσε ένας ξυλουργός με την αρραβωνιστικιά του. Η γνωστή ιστορία του Ιωσήφ και της Μαρίας, που την επισκέφτηκε ο άγγελος φέρνοντας σου και εκλεράκια…

Αφού η Μαρία εξήγησε στον Ιωσήφ πώς είχε η κατάσταση και γιατί δεν έπρεπε να τη διώξει παρά τα ενοχοποιητικά φαινόμενα, συνέχισε να φουσκώνει, όπως κάνουν όλες οι κυοφορούσες εξ απαρχής της ανθρωπότητας. Αλλά οι μπελάδες δεν είχαν τελειώσει για την καημένη την κοπέλα…

Ένα πρωί, εκεί που η παρθένα, στρογγυλή-στρογγυλή στον ένατο μήνα της εγκυμοσύνης, μαγείρευε κοτόπουλο κοσέρ για να φάει με τον καλό της, έρχεται φουριόζος ο Ιωσήφ από το ξυλουργείο.

«Μαράκι, σου έχω δυσάρεστα νέα!»

Είχε βγει τελάλης στη Ναζαρέτ και διαλαλούσε την τελευταία διαταγή των Ρωμαίων: όλοι οι κάτοικοι Ιουδαίας και περιχώρων έπρεπε να πάνε στο μέρος της καταγωγής τους για να γραφτούν στα κατάστιχα της Αυτοκρατορίας.

«Μα είμαι κοντά στις μέρες μου, Ιωσήφ ΄ δεν μπορούμε να περιμένουμε λίγο;»

«Αυτοκρατορική διαταγή και τα σκυλιά δεμένα, Μαράκι. Θα ετοιμάσω το γαϊδούρι να φύγουμε αύριο πρωί-πρωί.  Μάζεψε δυο-τρία πράγματα, φτιάξε μερικά σάντουιτς για το δρόμο – και πάμε!»

Πράγματι, ο Ιωσήφ άφησε τα σκυλιά δεμένα, ανέβασε την κοπελιά στο σαμάρι (δεν ήταν κι εύκολη υπόθεση με τέτοια κοιλιά!) κι έφυγαν για τη Βηθλεέμ.

Η συνέχεια μας είναι λίγο-πολύ γνωστή: ο στάβλος, η φάτνη και οι αγελάδες που ζέσταιναν το βρέφος με το χνώτο τους, οι άγγελοι που ανεβοκατέβαιναν τα ουράνια τραγουδώντας, το λαμπερό αστέρι και το προσκύνημα των Μάγων, η φυγή στην Αίγυπτο για να ξεφύγουν από τον αιμοσταγή βασιλιά Ηρώδη…

Τι είναι τα Χριστούγεννα, τέλος πάντων;

Φωτό: Patrick Hoesly

Τα Χριστούγεννα δεν έχουν καμία σχέση με τον χοντρό, κοκκινοφορεμένο, μουσάτο τύπο με το έλκηθρο και τους ταράνδους – και κυρίως με τον ξέχειλο από παιχνίδια και άλλα καταναλωτικά αγαθά σάκο. Η Ελλάδα δεν είχε ποτέ έναν τέτοιο τύπο, άλλωστε: αυτός κατέφτασε κάπου στα μέσα του 20^ου αιώνα μαζί με ένα σκουρόχρωμο ανθρακούχο ρόφημα από την άλλη μεριά του Ατλαντικού. Κόκα-κόλα, όπως Αμερική…

Τα Χριστούγεννα, για όσους τα γιορτάζουν, είναι ένα μήνυμα ότι η ελπίδα και η ζωή μπορεί να γεννηθούν ακόμα και μέσα στις πιο δύσκολες συνθήκες. Η ανθρωπιά δεν είναι οπωσδήποτε γνώρισμα των ισχυρών του κόσμου ΄ ίσως μάλιστα πολύ απέχει απ’ αυτούς, μια που η εξουσία διαφθείρει (τι κατάφερες, Ηρώδη;) και ο πλούτος σκληραίνει την καρδιά.

Αυτά είναι τα εύκολα συμπεράσματα. Μα η σημειολογία του Χριστιανισμού είναι πολύ πιο ραφιναρισμένη – τα σύμβολά του μπορούν να διαβαστούν σε πολλά επίπεδα, καθώς προέρχονται από μία πολύ μακρά παράδοση και επεξεργασία.

Γιατί έπρεπε ο Χριστός να γεννηθεί τον καιρό που έκαναν οι Ρωμαίοι την απογραφή τους; Διάλεξε λάθος στιγμή ο άγγελος να κάνει την επίσκεψή του; Δεν υπολόγισε καλά τις βδομάδες ο Παντογνώστης και βρέθηκε να γεννιέται ο γιόκας Του αποφράδα μέρα;

Κι όμως, κανένα λάθος δεν έγινε. Η ιστορία της Γέννησης είναι πολύ καλά δομημένη και ο Χριστός δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερη ευκαιρία για να γεννηθεί.

Η απογραφή είναι μία καταγραφή του πληθυσμού. Στέκεσαι μπροστά στον γραφειοκράτη με τα μητρώα κι εκείνος σε ρωτάει: Ποιος είσαι;  

Για τα κατάστιχα, οι υπήκοοι της Ρώμης ήταν βασικά αριθμοί – τα κάποια στοιχεία, που θα υποχρεούνταν να δηλώσουν, εκτός από το όνομά τους, πιθανότατα αφορούσαν την ηλικία, την οικογενειακή κατάσταση, τον τόπο κατοικίας, το επάγγελμα, ίσως και την περιουσία. Τα ψηφιοποιημένα μηχανογραφικά συστήματα δεν είχαν εφευρεθεί ακόμα, ΔΕΗ δεν υπήρχε να ενδιαφερθεί για το ακριβές εμβαδόν του σπιτιού σου ΄ οι περισσότερες πληροφορίες θα ήταν μάλλον δύσχρηστες παρά χρήσιμες.

Αριθμοί, λοιπόν.

Και μέσα στον γενικότερο αποπροσανατολισμό κατακτητών και υπηκόων, γεννήθηκε Εκείνος που θα στεκόταν ως ολοκληρωμένη προσωπικότητα απέναντι σε Ρωμαίους και Εβραίους. Εκείνος που θα επιβεβαίωνε απλά: ΕΓΩ ΕΙΜΙ.

Είμαι Πρόσωπο, όχι αριθμός. Και κοιτάξτε καλά, γιατί κάτω από τα ξερά στατιστικά στοιχεία σας θα βρείτε μεγάλο βάθος…

Είμαι Πρόσωπο, και προσέξτε γιατί θα βρείτε τον μπελά σας με μένα...